Nix (y)- istoty wodne, wywodzące się z folkloru skandynawskiego. Jest to ich nazwa ogólna, która wywodzi się z anglosaskiego słowa „nicor” i starogermańskiego „nihus”- obydwa te słowa oznaczają ducha wodnego. W Skandynawii zaczaja się do nich min: näcken, nøkken, näkki, nixe. Czasem jednak zdarza się, że nazwy te są używane zamiennie.

Warto też wiedzieć, że w Skandynawii lilie wodne nazywają się näckrosor, lub nøkkerroser- róże nix.

Huldra i nacken
Näcken (nøkken, strömkarlen, Grim lub Fosse-Grim.

Były to męskie duchy wodne. Istniej przekonanie, że tak naprawdę nie posiadały konkretnego wyglądu, lecz przybierały kilka różnych form: mogły jawić się pod postacią Koni Potokowych (Bäckahästen), lub młodzieńców grających na skrzypcach bądź fletach. W tychże ludzkich postaciach przedstawiano ich na dwa sposoby: jako zupełnie nagich lub ubranych w stylowe stroje- bez względu jednak na to näckeni zawsze byli przedstawiani jako młodzi przystojni mężczyźni.

Dwoiste są także opowieści o naturze tych sworzeń. W niektórych wersjach legend natrafiamy na opisy nøkken’ów jako istot złych –wabiących swą muzyką kobiety i dzieci prosto nad rwące nurty rzek tylko po to by je utopić. Lub też pod postacią białych koni kuszących mężczyzn by ich dosiedli po czym wraz z owymi jeźdźcami gnali prosto w wodne odmęty by ich utopić i pożreć.

Wersje innych legend przedstawiają te istoty w innym świetle. Mówią one o tym, że istoty te nękane samotnością wabiły do siebie za pośrednictwem swej muzyki nie tylko kobiety i dzieci, lecz także mężczyzn tylko po to by zachwycić ich nią, oraz by na tenże krótki czas nacieszyć się ich towarzystwem. Co więcej istniał nawet sposób by zachęcić nixa, by nauczył swej muzyki i pieśni. Był to schematyczny rytuał opierający się min. na wlaniu do wody którą zamieszkiwał nøkken kilka kropli krwi czarnego zwierzęcia i skandynawskiej wódki. Jeżeli wszystko zostało wykonane poprawnie przybywał näcken i uczył swej pieśni, czy melodii, którą grywał.W nieco schrystianizowanych wersjach legend jest mowa o tym, iż pieśni owe opowiadały o zbawieniu, którego näcken nie może doświadczyć bowiem nie jest dzieckiem Boga, oraz o życiu w samotności jakie się z tym wiąże.

Bardziej romantyczne opowieści mówią o tym jak nøkken i jakaś dziewczyna pokochują się i zamieszkują wśród ludzi. Niestety tylko na pewien czas- bowiem nacken- choć nie żyjący już w samotności trawiony jest ogromną tęsknotą… do wody. Odchodzi zatem od swej ukochanej, rezygnując ze szczęścia z nia i wraca nad swój wodospad lub potok nad którym mieszkał by dalej żyć samotnie. I tak powstaje krąg, którego nieszczęsnemu nixowi nie jest dane przerwać- nigdy nie Może być do końca szczęśliwy.

Inne opowieści mówią także przychylne ludziom istoty ostrzegają ich przed gwałtownymi wirami i nurtami rzeki, a także ratują tych, którzy już toną

Nixe

Są to rzeczne syreny, które pojawiają sie w mitach i legendach niemieckich. Jedne z opowieści mówią o nich jako tych życzliwych ludziom, a inne o złowieszczych- które najpierw wabią nad rzekę, a potem topią. Wygląd nixe nie odbiega od ogólnie nam znanego (czasem pojawia się tylko wężowy ogon, zamiast rybiego). Nixe mogą także wyjść całkiem na ląd przy czym nie różnią się wtedy od zwykłego człowieka- poznać je tylko można po wilgotnych rąbkach ubrań. Nixe mogą być zarówno kobietami jak i mężczyznami.

Näkki- zwany  też inaczej vetehinen, bądź vesihiisi.

Nie ma chyba wśród nas nikogo kto nigdy nie byłby straszony jakimś stworem przez rodziców, dziadków, starsze rodzeństwo…etc. Fińscy rodzice straszą swe dzieci nNä’m.

Stwór ów zamieszkuje: mroczne, pozarastane baseny wodne, studnie, doki, często też przesiadują pod pomostami bądź mostami rwących rzek.

Jego wygląd jest różnie opisywany. W jednych wersjach napotykamy na wzmianki o tym, że na nakki jest piekną dziewczyną/przystojnym chłopakiem- ale tylko od przodu, bowiem od tyłu jest strasznie brzydki i bardzo owłosiony. Inne opowieści mówią o tym, że näkki to wstrętny człowiek-ryba, który by omamić i zwabić swe ofiary przybiera postać srebrzystej ryby, bądź pięknej kobiety z trzema piersiami.


Jakiej jednak formy by nie przyjął w istocie jest szkaradny i bardzo nieprzyjazny ludziom. Wabi ich złudnym pieknem po czym wciąga do wody i topi. Bądź też tylko czeka pod mostem, bądź pomostem aż ktoś nachyli się by spojrzeć w swe odbicie w wodzie, po czym znienacka ściąga go do rwącego nurtu i topi.

Bäckahästen- Biały Koń Potokwy.

Skandynawski odpowiednik celtyckiego kelpie, tyle że zazwyczaj biały. Zatem mowa jest o nim jako o odrębnej istocie z gatunku nixów, a czasem jako jednej z form jaka przybierają nøkkeny.